migraine-doctor

Uraz głowy może występować wraz z utratą przytomności lub bez niej oraz często bez żadnych innych wyraźnych następstw. Często podczas bardzo ciężkich i niebezpiecznych urazów głowy, początkowo nie obserwuje się żadnych lub prawie żadnych objawów, dlatego właśnie ta grupa urazów zajmuje szczególne miejsce w medycynie oraz wymaga szczególnej uwagi i czasu.

Uraz głowy, podczas którego miejsce ma utrata przytomności, która może trwać nawet kilkanaście sekund, określany jest mianem wstrząśnienia mózgu. Piłkarz Robert Huth, niemiecki obrońca drużyny Stoke City, na początku spotkania z Wigan rozbił sobie głowę poprzez zderzenie z Franco Di Santo. Piłkarz rozegrał mecz do końca, jednak po zakończeniu spotkania złożył wizytę w szpitalu, gdzie założono mu aż 28 szwów.

Najczęstsze objawy występujące podczas urazu głowy

Rozległość urazu decyduje o nasileniu dolegliwości bólowych oraz ich charakteru. Często niebezpieczne urazy głowy nie wykazują żadnych objawów zewnętrznych. Mylnie interpretowany jest zazwyczaj całkowity brak opuchlizny lub rany w miejscu urazu, ponieważ nie zawsze oznacza on, że uraz jest słaby. Często występujące objawy, jednak niekoniecznie zaobserwowane od razu to:

• Nierówny kształt lub średnica źrenic
• Nudności i wymioty
• Niewyraźne widzenie
• Zawroty i bóle głowy
• Różny stopień nasilenia bólów głowy
• Zaburzenia pamięci
• Krwawienie lub wyciek przejrzystego płynu z ucha lub nosa
• Urazy twarzoczaszki lub powłok czaszki, które często powikłane są z przemieszczeniem kości lub krwiakiem w okolicy tkanek miękkich

Koniecznie trzeba skontaktować się z lekarzem w każdym przypadku wystąpienia urazu, a w szczególności gdy nastąpi utrata przytomności lub któreś z wyżej wymienionych objawów. Istotna jest kontrola lekarska, wykonanie odpowiedniego badania pacjenta oraz czasem wykonanie również badań dodatkowych. Obejrzenie przez lekarza jest także konieczne gdy miejsce będą miały którekolwiek z tych objawów:

• Zaburzone czucie w kończynach lub nierówna sprawność
• Wzrost temperatury powyżej 37,8 stopni Celsjusza
• Sztywność karku i ograniczenie ruchomości
• Drgawki
• Pobudzenie
• Niepokój
• Silny, nasilający się ból głowy, który trwa dłużej niż 4 godziny i nie ustępujący po zażyciu leków przeciwbólowych

Najczęstsze przyczyny występowania urazów głowy

Najczęściej występującym powodem obrażeń głowy jest uraz mechaniczny, który skutkuje zazwyczaj różnego rodzaju uszkodzeniami mózgu lub innych narządów. Najwięcej z urazów typu ciężkiego powstaje w wyniku wypadków samochodowych lub zderzeń w trakcie uprawiania sportów drużynowych.

Zapobieganie urazom głowy

Pomimo tego, że wiele osób ma świadomość poniższych zaleceń, bardzo często są one lekceważone. Może doprowadzić to nawet do śmierci lub kalectwa w wyniku urazów głowy, które można było uniknąć:

• Podczas uprawiania sportów walki oraz innych sportów np. drużynowych, które niosą za sobą ryzyko zderzeń, a także jazdy na rowerze, powinno się używać kaski ochronne.
• W trakcie jazdy samochodem zawsze należy zapinać pasy bezpieczeństwa, a dzieci przewozić w fotelikach dobranych indywidualnie do wieku, dzięki czemu w przypadku ewentualnego wypadku samochodowego można uchronić się przed wystąpieniem poważnego urazu

Przebieg schorzenia

Jeśli objawy niebezpiecznych powikłań zostaną rozpoznane stosunkowo wcześnie i szybko rozpocznie się odpowiednie leczenie, wystąpienie schorzenia może przebiec lekko, a likwidacja jego zakończyć się pomyślnie. Ewentualne powikłania są bardzo niebezpieczne i mogą nawet kończyć się kalectwem lub śmiercią.

Powikłania urazów głowy

Najczęstszymi powikłaniami obrażeń głowy są:

• Krwawienie wewnątrzczaszkowe, czyli krwiak nadtwardówkowy, podtwardówkowy, krwawienie podpajęczynówkowe
• Krwawienie do tkanki mózgowej, czyli krwiak śródmózgowy

Na skutek tych krwiaków może dojść do uszkodzenia tkanki mózgowej w różnym stopniu nasilenia. Prowadzić może to do zaburzeń czucia na ciele, zaburzenia równowagi oraz poruszania się, straty pamięci i świadomości, zaburzeń wzroku, słuchu, a nawet do śmierci.

Jakie wykonuje się badania?

W pierwszym etapie badania stosuje się rozmowę lekarza z pacjentem oraz podstawowe badanie neurologiczne. W przypadku podejrzenia u osoby poważnego urazu głowy, lekarz przyjmujący chorego zleca wykonanie szeregu badań dodatkowych, których celem jest ustalenie skutków wystąpienia urazu oraz konieczność leczenia.

Najczęściej wykonywanymi badaniami po urazie głowy jest badanie radiologiczne (RTG) czaszki oraz szyi, tomografia komputerowa głowy i szyi, badania laboratoryjne krwi oraz czasem płynu mózgowo- rdzeniowego, który pobiera się w czasie punkcji lędźwiowej. W celu wyjaśnienia niektórych niedociągnięć oraz wątpliwości pacjent może zostać skonsultowany przez neurologa, chirurga i neurochirurga.

Leczenie urazów głowy i jego cel

Celem likwidowania urazów jest ustalenie jego następstw oraz wcześnie wykryci ewentualnych powikłań, które mogą wystąpić. Leczenie oraz rehabilitacja zostaje dobrana odpowiednio do pacjenta, aby zapewnić mu szybki i pełny powrót do zdrowia.

Jeśli miejsce miał uraz głowy, któremu towarzyszyła utrata przytomności lub któreś z wymienionych objawów, następuje konieczność obserwacji chorego w szpitalu. Najczęściej umieszcza się go w oddziale chirurgicznym lub neurologicznym.

Po wykonaniu badań lekarskich oraz ewentualnych badań dodatkowych, pacjenci z lekkimi urazami głowy mogą być wypisani do domu. Lekarze zalecają aby w takim przypadku osoba pozostała pod opieką drugiej pełnoletniej osoby, minimalnie przez 48-72 godziny. Osoba ta powinna obserwować ewentualne pojawienie się objawów groźnych powikłań urazu głowy. Jeśli zaobserwuje się powikłania, natychmiastowo powinno się zawieźć pacjenta do szpitala, a w razie braku możliwości transportu lub utraty jego świadomości, wezwanie pogotowia ratunkowego.

Osoba, która kontroluje pacjenta po przebytym urazie głowy, powinna obserwować jego stan nawet w nocy, mniej więcej co 2-3 godziny, ponieważ powikłania mogą nastąpić w każdym momencie. Warto podkreślić iż krytycznym momentem, w którym większość groźnych następstw ujawnia się są pierwsze 24 godziny po przebytym urazie. Czasami zdarza się także, że występują one dopiero po upływie 6 miesięcy!
Do momentu aż lekarz zakończy wykonywanie wszystkich badań, zabronione jest podawanie chorego jakichkolwiek leków przeciwbólowych i uspokajających. Po powrocie do domu pozwala się przyjmowanie dostępnych w aptekach leków przeciwbólowych bez recepty, które mogą być pomocne w niwelowaniu bólów głowy. Jeśli jednak objawy nie ustąpią, konieczne jest skontaktowanie się z lekarzem.

Przez pierwsze kilka dni po nastąpieniu urazu głowy osoba chora powinna pozostać w łóżku. Oczywiście dozwolone jest poruszanie się po mieszkaniu do toalety. Nie zaleca się oglądania telewizji, słuchania głośnej, dynamicznej muzyki i długotrwałego czytania. Po kilku dniach od urazu wskazany jest stopniowy powrót do pełnej aktywności. W pierwszym okresie powinno się stosować lekką, płynną lub półpłynną dietę.

Leczenie farmakologiczne

Leczenie farmaceutykami ma ograniczone znaczenie u chorych, jednak czasami stosuje się je środki przeciwbólowe, które mają na celu zmniejszenie lub zlikwidowanie występujących bólów głowy, leków poprawiających krążenie krwi w okolicy mózgu, środków usprawniających metabolizm komórek tkanki mózgowej oraz leków zmniejszających obrzęk mózgu.

Leczenie operacyjne urazów głowy

U chorych, którzy przebyli ciężkie urazy głowy może być konieczne przeprowadzenie zabiegu operacyjnego. W razie potrzeby wykonuje się:

• Chirurgiczne opracowanie, czyli oczyszczenie i zeszycie ran głowy
• W przypadku wystąpienia krwotoków wewnątrz czaszki (otwarcie czaszki), identyfikuje się miejsce i tamuje go. Zabiegi wykonywane są w oddziałach ogólnochirurgicznych lub neurochirurgicznych, ponieważ należą do bardzo niebezpiecznych, trudno przejściowych oraz wiążą się z bardzo poważnym rokowaniem, które dotyczy zdrowia i życia pacjenta. W razie kraniotomii (zabiegu tamowania krwotoku) zakończonej sukcesem, pacjent powinien leżeć kila dni w szpitalu, a następnie stosować długotrwałą rehabilitację.